Cách kỹ sư kiểm tra và xử lý lỗi biến tần hiệu quả

CÁCH KỸ SƯ KIỂM TRA VÀ XỬ LÝ LỖI BIẾN TẦN HIỆU QUẢ

Dù các loại biến tần trên thị trường hiện nay đều được trang bị hàng loạt tính năng bảo vệ thông minh, nhưng trong quá trình vận hành thực tế, việc xảy ra lỗi là điều khó tránh khỏi. Đối với kỹ sư bảo trì và vận hành, nắm được nguyên lý hoạt động của biến tần chính là nền tảng để phát hiện, chẩn đoán và xử lý lỗi nhanh chóng, giúp nhà máy hoạt động ổn định, giảm thiểu thời gian dừng máy.

1️⃣ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA BIẾN TẦN TRONG VẬN HÀNH

Biến tần làm nhiệm vụ chuyển đổi nguồn điện xoay chiều (AC) thành dòng điện có tần số và điện áp thay đổi, từ đó điều khiển tốc độ và mô-men xoắn của motor.

Trong hệ thống công nghiệp, biến tần thường giao tiếp với PLC hoặc HMI qua các tín hiệu Input – Output (I/O) để điều khiển các lệnh như RUN, STOP, FWD, REV và phản hồi tín hiệu giám sát như dòng điện, tần số, nhiệt độ.

➡️ Khi một tín hiệu bất thường được phát hiện, bộ vi xử lý trong biến tần sẽ kích hoạt cơ chế bảo vệ như ngắt mạch, cảnh báo hoặc tự động dừng hoạt động. Đây là cơ chế bảo vệ motor và hệ thống khỏi cháy nổ, quá tải hoặc đoản mạch.

👉 Việc hiểu rõ nguyên lý hoạt động của biến tần sẽ giúp kỹ sư xác định nhanh khu vực lỗi: do nguồn, do motor, hay do mạch điều khiển.

2️⃣ CÁCH KIỂM TRA VÀ PHÂN TÍCH LỖI HIỆU QUẢ

Để chẩn đoán các lỗi biến tần thường gặp, kỹ sư cần sử dụng kết hợp phần mềm chuyên dụng và thiết bị đo điện:

• Phần mềm DriveWizard, VFD Setup Tool hoặc Yaskawa Smart Tools: giúp đọc mã lỗi, ghi dữ liệu vận hành, hiển thị thông số theo thời gian thực.
• Đồng hồ vạn năng: dùng để đo điện áp đầu vào/ra, kiểm tra tần số, đo tín hiệu analog (0–10V hoặc 4–20mA).
• Kiểm tra module IGBT: dùng thang đo diode để kiểm tra cực C–E. Nếu có rò hoặc chập là linh kiện hỏng.
• Đo cảm biến nhiệt và quạt làm mát: giúp đảm bảo hệ thống tản nhiệt vận hành ổn định, tránh lỗi quá nhiệt (OH).

➡️ Ngoài ra, kỹ sư nên ghi lại thời điểm và điều kiện vận hành khi lỗi xảy ra để phân tích chính xác hơn.

3️⃣ CÁC LỖI BIẾN TẦN THƯỜNG GẶP VÀ NGUYÊN NHÂN

Một số lỗi thường thấy trong các loại biến tần trên thị trường hiện nay gồm:

1️⃣ Overcurrent (OC): dòng khởi động quá lớn → Kiểm tra tải hoặc thông số tăng tốc.

2️⃣ Ground Fault (GF): rò điện, chạm đất → Kiểm tra dây motor và hệ thống nối đất.

3️⃣ Overheat (OH): nhiệt độ cao do quạt hư → Làm sạch bộ tản nhiệt, thay quạt.

4️⃣ EEPROM Error: lỗi bộ nhớ điều khiển → Cập nhật hoặc reset firmware.

5️⃣ Communication Error: mất tín hiệu PLC/HMI → Kiểm tra cáp truyền thông, cổng RS485.

KẾT LUẬN

Kỹ sư nắm vững nguyên lý hoạt động của biến tần và hiểu rõ các lỗi biến tần thường gặp sẽ dễ dàng xử lý sự cố mà không cần thay linh kiện không cần thiết.

Một thao tác kiểm tra đúng giúp tiết kiệm hàng giờ downtime và bảo vệ hệ thống điện công nghiệp vận hành ổn định, lâu dài.

📩 Nếu quý khách cần tư vấn chuyên sâu và báo giá biến tần, xin vui lòng liên hệ

🏢 CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ NAM PHƯƠNG VIỆT

📍 Địa chỉ: 20A Phan Chu Trinh, P. Tân Sơn Nhì, TP.HCM

✉️ info@namphuongviet.vn