Hóa chấy công nghiệp có độc hại hay không? sử dụng thế nào cho an toàn?

Hóa chất công nghiệp là gì? là câu hỏi không chỉ người làm trong ngành sản xuất mà cả người tiêu dùng hiện đại cũng cần quan tâm. Trong đời sống hàng ngày, hóa chất công nghiệp hiện diện rất nhiều, từ nước tẩy rửa, phân bón đến dung môi và chất phụ gia thực phẩm. Tuy nhiên với độ phủ sóng của hóa chất công nghiệp, nhiều người tiêu dùng không khỏi lo ngại hóa chất có hại hay không? Sử dụng thế nào cho hợp lý? Bài viết dưới đây K-Chem sẽ giúp bạn giải đáp nhé!

Hóa chất công nghiệp là gì? Khái niệm và phân loại cơ bản

• Hóa chất công nghiệp là những hợp chất hóa học được sản xuất hoặc tinh chế với mục đích phục vụ cho các ngành công nghiệp như sản xuất, chế biến, xây dựng, nông nghiệp, dược phẩm, mỹ phẩm, luyện kim, xử lý nước và nhiều lĩnh vực khác. 
• Hóa chất công nghiệp có thể là chất đơn giản như axit, bazơ, muối, hoặc hợp chất hữu cơ phức tạp như polymer, dung môi, chất hoạt động bề mặt.
• Loại hóa chất này có tính chuyên dụng cao, dễ bay hơi và có phản ứng mạnh nên cần bảo quản nghiêm ngặt để an toàn cho người tiêu dùng.

Phân loại hóa chất công nghiệp

Hóa chất công nghiệp có thể được chia thành nhiều nhóm khác nhau như:

• Hóa chất cơ bản: Gồm axit sulfuric, xút (NaOH), amoniac, clor, v.v... dùng làm nguyên liệu nền tảng cho sản xuất hóa học.
• Dung môi công nghiệp: Như acetone, toluene, methanol, MEK… dùng trong sản xuất sơn, keo, mỹ phẩm, nhựa, mực in.
• Chất phụ gia công nghiệp: Bao gồm chất bảo quản, chất tạo màu, tạo mùi, ổn định nhiệt… sử dụng trong thực phẩm, dược phẩm và sản xuất nhựa.
• Hóa chất chuyên dụng: Như chất chống cháy, chất chống ăn mòn, chất xúc tác, hóa chất xử lý nước…

Hóa chất công nghiệp có độc hại không? Làm thế nào để phòng tránh

Thực tế, không phải hóa chất công nghiệp nào cũng độc hại, nhưng nhiều loại có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe nếu sử dụng sai cách hoặc tiếp xúc lâu dài mà không có biện pháp bảo vệ.

Cách phòng tránh hóa chất độc hại

• Trước khi sử dụng cần đọc kỹ nhãn hóa chất cà bản chỉ dẫn an toàn hóa chất.
• Trang bị đồ bảo hộ như găng tay, kính mắt, khẩu trang hoặc quần áo chuyên dụng.
• Không ăn uống, hút thuốc khi làm việc với hóa chất.
• Làm việc trong môi trường thông thoáng, có hệ thống hút mùi hoặc phòng thí nghiệm kín.
• Huấn luyện định kỳ về an toàn hóa chất cho công nhân, kỹ thuật viên, cán bộ quản lý kho đối với các doanh nghiệp.

Ứng dụng thực tế của hóa chất công nghiệp

1.Ngành xây dựng

Trong lĩnh vực xây dựng, hóa chất công nghiệp giúp tăng độ cứng, giảm thời gian đông kết, chống thấm và tăng độ dẻo của bê tông. Bảo vệ bề mặt tường, sàn và kết cấu thép khỏi nước, nấm mốc và ăn mòn đối với sơn chống thấm và sơn epoxy. Bảo vệ thép khỏi bị oxi hóa, chống rỉ thép trước khi thi công.

2.Ngành dệt may và da giày

Hóa chất được sử dụng làm chất tẩy trắng và làm mềm vải, giúp sợi vải mềm mại, dễ nhuộm. Làm sạch, làm bóng và tạo kết cấu da theo yêu cầu. Mang lại màu sắc bền, rực rỡ và đa dạng cho sợi vải.

3.Ngành xử lý nước và môi trường

Hóa chấy PAC dùng để keo tụ và lắng cặn trong nước cấp và nước thải. NaOH, HCl: Điều chỉnh độ pH và xử lý cặn canxi trong hệ thống đường ống,..

4.Ngành nông nghiệp

Trong sản xuất nông nghiệp, hóa chất công nghiệp giúp tăng năng suất và bảo vệ mùa màng. Phân bón vô cơ cung cấp các nguyên tố đa lượng và vi lượng cho cây trồng, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ bảo vệ cây trồng khỏi sâu bệnh và cỏ dại, tuy nhiên cần sử dụng đúng liều lượng để tránh tồn dư hóa chất,..

5.Ngành thực phẩm và dược phẩm

Chất bảo quản như sorbate, benzoate, nitrite… kéo dài thời gian sử dụng của thực phẩm. Dung môi dược phẩm dùng trong chiết xuất hoạt chất, điều chế thuốc dạng lỏng, gel hoặc viên nang,..

6.Ngành cơ khí, luyện kim và dầu khí

Dung môi tẩy rửa công nghiệp làm sạch máy móc, linh kiện, khuôn đúc. Chất chống oxy hóa, chất xúc tác hỗ trợ phản ứng hóa học trong quá trình tinh luyện hoặc xử lý kim loại. Dung môi dầu khí dùng trong khai thác, tách dầu, xử lý cặn, hòa tan parafin.

Kết luận

Hiểu đúng hóa chất công nghiệp là gì sẽ giúp chúng ta nhận thức rõ vai trò thiết yếu của chúng trong đời sống và sản xuất. Dù tiềm ẩn rủi ro nếu không sử dụng đúng cách, nhưng với các biện pháp bảo hộ phù hợp và ứng dụng công nghệ an toàn, hóa chất công nghiệp hoàn toàn có thể được khai thác hiệu quả, bền vững và thân thiện hơn với con người và môi trường. Vấn đề không nằm ở hóa chất độc hay không, mà nằm ở cách chúng ta sử dụng chúng như thế nào.