Tuyên bố phá sản là gì? doanh nghiệp cần biết trước khi nộp đơn

   Tuyên bố phá sản là một thủ tục pháp lý quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại của doanh nghiệp cũng như quyền lợi của chủ nợ và người lao động. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp vẫn nhầm lẫn giữa việc mất khả năng thanh toán và việc bị tuyên bố phá sản. Vậy tuyên bố phá sản là gì và doanh nghiệp cần nắm rõ những vấn đề nào trước khi nộp đơn yêu cầu phá sản theo quy định của pháp luật?

Tuyên bố phá sản là gì theo quy định pháp luật?

Khái niệm tuyên bố phá sản theo Luật Phá sản 2014

Theo khoản 2 Điều 4 Luật Phá sản 2014, phá sản là:

Tình trạng của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán và bị Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản.

   Như vậy, tuyên bố phá sản là quyết định pháp lý của Tòa án nhân dân có thẩm quyền, chính thức xác nhận doanh nghiệp không còn khả năng thanh toán và chấm dứt tư cách pháp lý theo trình tự luật định.

Doanh nghiệp không thể tự tuyên bố phá sản, mà chỉ được coi là phá sản khi có quyết định hợp pháp của Tòa án.

Phân biệt “mất khả năng thanh toán” và “bị tuyên bố phá sản”

Nhiều doanh nghiệp thường nhầm lẫn hai khái niệm này:

• Mất khả năng thanh toán: Là tình trạng doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ trả nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán (khoản 1 Điều 4 Luật Phá sản 2014).
• Bị tuyên bố phá sản: Là hậu quả pháp lý cuối cùng, chỉ xảy ra khi Tòa án ra quyết định tuyên bố phá sản sau khi đã mở và giải quyết thủ tục phá sản.

Không phải mọi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán đều bị tuyên bố phá sản. Trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp vẫn có thể được phục hồi hoạt động kinh doanh.

Vai trò của Tòa án trong việc tuyên bố phá sản

Tòa án nhân dân là cơ quan duy nhất có thẩm quyền:

• Thụ lý đơn yêu cầu phá sản
• Mở hoặc không mở thủ tục phá sản
• Giám sát việc bảo toàn tài sản
• Ra quyết định tuyên bố phá sản hoặc đình chỉ thủ tục

Mọi quyết định liên quan đến phá sản đều phải thông qua Tòa án và tuân thủ chặt chẽ quy định của Luật Phá sản.

>>>> Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục phá sản doanh nghiệp từ A đến Z mới nhất 

Khi nào doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản?

Điều kiện mất khả năng thanh toán

Theo luật, doanh nghiệp được coi là mất khả năng thanh toán khi:

• Có khoản nợ đến hạn
• Quá 03 tháng kể từ ngày đến hạn
• Không thực hiện nghĩa vụ thanh toán

Đây là điều kiện tiên quyết để xem xét mở thủ tục phá sản.

Các trường hợp được coi là không thực hiện nghĩa vụ thanh toán

Doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ thanh toán bao gồm hai trường hợp:

• Không có tài sản để thanh toán các khoản nợ
• Có tài sản nhưng cố tình không thanh toán các khoản nợ đến hạn

Cả hai trường hợp đều được pháp luật coi là mất khả năng thanh toán.

Doanh nghiệp có tài sản nhưng không trả nợ có bị phá sản không?

   Câu trả lời là có. Pháp luật không căn cứ vào việc doanh nghiệp còn hay không còn tài sản, mà căn cứ vào hành vi không thanh toán nợ đến hạn trong thời hạn 03 tháng. Do đó, doanh nghiệp có tài sản nhưng không thanh toán vẫn có thể bị yêu cầu tuyên bố phá sản.

Ai có quyền nộp đơn yêu cầu tuyên bố phá sản?

Theo Luật Phá sản 2014, các chủ thể sau có quyền hoặc nghĩa vụ nộp đơn:

Chủ nợ

• Chủ nợ không có bảo đảm
• Chủ nợ có bảo đảm một phần

Người lao động, tổ chức công đoàn

• Khi doanh nghiệp không thanh toán lương, trợ cấp, bảo hiểm

Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp

Chủ doanh nghiệp, người quản lý doanh nghiệp

• Chủ doanh nghiệp tư nhân
• Chủ tịch HĐQT, Chủ tịch HĐTV, thành viên hợp danh…

Cổ đông hoặc nhóm cổ đông

• Sở hữu từ 20% cổ phần phổ thông trở lên
• Trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng

Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì trước khi nộp đơn phá sản?

Hồ sơ, giấy tờ cần thiết

• Đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản
• Báo cáo tài chính
• Danh sách chủ nợ, người mắc nợ
• Tài liệu chứng minh mất khả năng thanh toán
• Các giấy tờ pháp lý của doanh nghiệp

Xác định tình trạng tài chính và các khoản nợ

Doanh nghiệp cần rà soát chính xác:

• Tổng giá trị tài sản
• Tổng số nợ phải trả
• Các khoản nợ có bảo đảm và không có bảo đảm

Việc kê khai không trung thực có thể phát sinh trách nhiệm pháp lý.

Rủi ro pháp lý nếu nộp đơn không đúng điều kiện

• Bị Tòa án trả lại đơn
• Phát sinh trách nhiệm đối với người quản lý
• Bị chủ nợ khởi kiện độc lập

Có nên lựa chọn phương án phục hồi trước khi nộp đơn?

   Trong nhiều trường hợp, phục hồi hoạt động kinh doanh là phương án được khuyến khích nếu doanh nghiệp còn khả năng tái cấu trúc, giúp hạn chế hậu quả pháp lý.

>>>> Xem thêm: Thành phần hồ sơ phá sản doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ

Thủ tục tuyên bố phá sản doanh nghiệp theo Luật Phá sản 2014

Nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản

   Người có quyền, nghĩa vụ nộp đơn gửi hồ sơ đến Tòa án có thẩm quyền.

Tòa án thụ lý và xem xét đơn

   Tòa án kiểm tra tính hợp lệ, yêu cầu nộp lệ phí và tạm ứng chi phí phá sản.

Mở thủ tục phá sản và kiểm kê tài sản

   Tòa án ra quyết định mở thủ tục, chỉ định Quản tài viên, kiểm kê tài sản.

Hội nghị chủ nợ

Chủ nợ quyết định:

• Phục hồi kinh doanh
• Hoặc đề nghị tuyên bố phá sản

Quyết định tuyên bố phá sản của Tòa án

   Nếu không thể phục hồi, Tòa án ra quyết định tuyên bố phá sản.

Chi phí phá sản và nghĩa vụ tài chính khi nộp đơn

Lệ phí nộp đơn

• 1.500.000 đồng theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14

Tạm ứng chi phí phá sản

• Chi phí quản lý, thanh lý tài sản

Các khoản chi phí khác

• Thù lao Quản tài viên
• Chi phí kiểm toán, đăng báo

Trường hợp được miễn chi phí

• Người lao động, công đoàn
• Doanh nghiệp không còn tài sản, tiền

Hậu quả pháp lý khi doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản

Chấm dứt hoạt động kinh doanh

Xử lý tài sản và các khoản nợ

Quyền lợi của người lao động

• Ưu tiên thanh toán tiền lương, bảo hiểm

Trách nhiệm của chủ doanh nghiệp, người quản lý

• Có thể bị hạn chế quyền thành lập, quản lý doanh nghiệp mới

Thứ tự ưu tiên thanh toán các khoản nợ khi phá sản

1. Chi phí phá sản
2. Tiền lương, bảo hiểm, quyền lợi người lao động
3. Nghĩa vụ tài chính với Nhà nước
4. Các khoản nợ có và không có bảo đảm

Phân biệt tuyên bố phá sản và giải thể doanh nghiệp

Khác nhau về nguyên nhân

• Phá sản: Mất khả năng thanh toán
• Giải thể: Tự nguyện hoặc bị buộc

Khác nhau về thủ tục và cơ quan giải quyết

• Phá sản: Thủ tục tư pháp – Tòa án
• Giải thể: Thủ tục hành chính

Khác nhau về hậu quả pháp lý

• Phá sản có thể phát sinh hạn chế quyền kinh doanh

>>>> Xem thêm: Dịch vụ phá sản doanh nghiệp uy tín, hỗ trợ thủ tục từ A–Z

Doanh nghiệp có nên nộp đơn tuyên bố phá sản hay không?

Khi nào phá sản là giải pháp cần thiết

• Không còn khả năng thanh toán
• Không thể phục hồi hoạt động

Rủi ro nếu chậm nộp đơn phá sản

• Trách nhiệm pháp lý của người quản lý
• Gia tăng nghĩa vụ nợ

Lời khuyên pháp lý

   Doanh nghiệp nên tham vấn luật sư hoặc chuyên gia pháp lý trước khi nộp đơn để lựa chọn phương án phù hợp và hạn chế rủi ro.

Cần tư vấn tuyên bố phá sản? Liên hệ Phasan.vn – Uy tín, đúng luật

   Phasan.vn sở hữu đội ngũ chuyên gia pháp lý, tài chính và định giá giàu kinh nghiệm, hỗ trợ doanh nghiệp từ A–Z, thực hiện đúng Luật Phá sản 2014 và các quy định liên quan, nhanh gọn – tối ưu chi phí.

DỊCH VỤ PHÁ SẢN DOANH NGHIỆP

Địa chỉ: 0 Nguyễn Văn Lượng, Phường Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh

Hotline: 0933 603 859

Email: tuvan@phasan.vn

Website: phasan.vn

Tìm kiếm có liên quan

Tuyên bố phá sản có lợi gì

Công ty tuyên bố phá sản có phải trả nợ không

Luật phá sản

Quyết định tuyên bố phá sản

Tuyên bố phá sản là gì

Thủ tục tuyên bố phá sản cá nhân

Doanh nghiệp tuyên bố phá sản

Thủ tục phá sản