Khái niệm về quyền riêng tư

Quyền riêng tư là một trong những quyền cơ bản của công dân, được Hiến pháp và pháp luật Việt Nam công nhận và bảo vệ. Đây là quyền được giữ kín các thông tin cá nhân, đời sống riêng tư, thư tín, hình ảnh… mà không bị người khác xâm nhập, khai thác hoặc sử dụng trái phép.

Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, vấn đề xâm phạm quyền riêng tư ngày càng trở nên phức tạp, từ việc lộ lọt thông tin cá nhân trên mạng xã hội đến hành vi theo dõi, ghi âm, ghi hình trái phép.

Xâm phạm quyền riêng tư là gì?

Theo Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015, quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình là bất khả xâm phạm. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng hoặc công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư của cá nhân phải được người đó đồng ý.

Như vậy, xâm phạm quyền riêng tư có thể hiểu là những hành vi cố ý hoặc vô ý làm ảnh hưởng đến bí mật cá nhân, bí mật đời tư của người khác mà không có sự đồng thuận.

Các hành vi xâm phạm quyền riêng tư thường gặp

Một số hành vi phổ biến có thể bị coi là xâm phạm quyền riêng tư gồm:

• Tự ý đọc, thu thập, công khai thư tín, email, tin nhắn của người khác.
• Ghi âm, ghi hình, chụp ảnh cá nhân khi chưa được sự cho phép.
• Tự ý công bố hình ảnh của cá nhân trên mạng xã hội hoặc phương tiện thông tin đại chúng.
• Theo dõi, giám sát bằng thiết bị định vị, camera ẩn.
• Lợi dụng thông tin cá nhân để vu khống, bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm.
• Thu thập, mua bán, sử dụng dữ liệu cá nhân cho mục đích thương mại trái pháp luật.

Hậu quả pháp lý của việc xâm phạm quyền riêng tư

Xâm phạm quyền riêng tư không chỉ ảnh hưởng đến đời sống cá nhân, uy tín, danh dự của người bị hại mà còn có thể dẫn đến nhiều hậu quả pháp lý:

1. Trách nhiệm dân sự

Người có hành vi xâm phạm phải:

• Chấm dứt hành vi vi phạm.
• Công khai xin lỗi, cải chính.
• Bồi thường thiệt hại về vật chất và tinh thần theo quy định của Bộ luật Dân sự.

2. Xử phạt hành chính

Theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, hành vi tiết lộ, mua bán thông tin cá nhân trái phép có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đến 70 triệu đồng.

3. Trách nhiệm hình sự

Trong trường hợp nghiêm trọng, hành vi xâm phạm quyền riêng tư có thể cấu thành tội phạm:

• Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của người khác (Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017).
• Tội làm nhục người khác (Điều 155).
• Tội vu khống (Điều 156).
• Khung hình phạt có thể từ phạt cải tạo không giam giữ, phạt tiền đến phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm tùy mức độ vi phạm.

Cách bảo vệ quyền riêng tư của cá nhân

Để hạn chế rủi ro bị xâm phạm quyền riêng tư, mỗi cá nhân cần:

• Bảo mật thông tin cá nhân trên mạng xã hội, không chia sẻ số điện thoại, địa chỉ, giấy tờ tùy thân công khai.
• Cài đặt quyền riêng tư trên các nền tảng trực tuyến.
• Kiểm soát quyền truy cập thiết bị, không để người khác tự ý sao chép dữ liệu.
• Khi bị xâm phạm, cần lưu giữ bằng chứng (ảnh chụp màn hình, tin nhắn, email, file ghi âm) và liên hệ cơ quan chức năng, luật sư để bảo vệ quyền lợi.

Quyền riêng tư trong thời đại công nghệ số

Trong kỷ nguyên số, dữ liệu cá nhân trở thành “tài sản vô giá”. Nhiều vụ việc rò rỉ thông tin khách hàng, lộ danh sách số điện thoại, email, tài khoản ngân hàng đã xảy ra. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết cho cả cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong việc nâng cao ý thức bảo mật và tuân thủ pháp luật.

Kết luận

Xâm phạm quyền riêng tư là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm và có thể bị xử lý từ dân sự, hành chính đến hình sự. Mỗi cá nhân cần hiểu rõ quyền lợi của mình để biết cách tự bảo vệ, đồng thời các tổ chức, doanh nghiệp cũng cần tuân thủ quy định về bảo mật dữ liệu.

Nếu bạn đang gặp vấn đề liên quan đến việc bị xâm phạm quyền riêng tư hoặc muốn được tư vấn chi tiết về chế tài pháp luật và thủ tục khiếu kiện, hãy liên hệ ngay với luatdaibang.net để được hỗ trợ bởi đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm.

Thông tin liên hệ:

• Email: contact.luatdaibang.com@gmail.com
• Website: https://luatdaibang.net/
• Hotline: 0979923759
• Địa chỉ: 720A Đ. Điện Biên Phủ, Vinhomes Tân Cảng, Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh

Hastag : #luatdaibang #tuvanluatdaibang #tuvanthuedaibang #dichvuluatdaibang #dichvuthuedaibang #tuvanluat #phaply #dichvulyhon